Nowe opony i felgi w Formule 1 - co się zmieniło?

Nowe opony w Formule 1 to właściwie coroczny standard, w tym roku również uległy istotnym zmianom.

Dowiedz się, czym różnią się nowe rozwiązania. W zeszłym roku zmieniono również felgi w Formule 1, więc łączny wpływ nowych opon i felg na wyścigi jest całkiem spory i widoczny w czasie obecnego sezonu.

Dlaczego opony i felgi są ważne w Formule 1?

Felgi i opony w Formule 1 są niezwykle ważne, jak z resztą w każdym wyścigu, choć im większe prędkości, tym ich znaczenie rośnie. W codziennie używanych samochodach jest podobnie, choć rzadko wykorzystywane są w ruchu ulicznym możliwości ekstremalne, które dla F1 są codziennością wyścigów. Opona zapewnia przyczepność pojazdu do drogi, co jest kluczowe zarówno dla przyśpieszania, jak i sprawnego pokonywania zakrętów czy hamowania. Oczywiście o całej sprawności decyduje nie tylko opona, ale i felga oraz zawieszenie ustawiane w F1 przed każdym wyścigiem.

Zmiany w oponach Formuły 1 - co się konkretnie zmieniło?

Zmiany w oponach Formuły 1 zachodzą właściwie nieustannie. Od sezonu 2022 zmieniona została wielkość felg na większą, co oznacza przy zachowaniu rozmiary opony zmianę wysokości jej profilu (wysokość ścianki bocznej). W 2023 roku zmianom uległ skład mieszanki, z jakiej produkowane są opony – zarówno te na suchy, jak i na mokry tor oraz opony tak zwane przejściowe.

1. Szerokość opon

Opony w Formule 1 zachowały swoją szerokość – wynosi ona dokładnie 305 milimetrów na osi przedniej oraz 405 milimetrów na osi tylnej. Za to wzrosła ich wysokość – przed 2022 rokiem było to 670 milimetrów obecnie to 720 milimetrów.

2. Konstrukcja i związane z nią zmiany

Tak jak już było wspomniane, ponieważ średnica felgi wzrosła z 13 do 18 cali oznacza to znaczne zmniejszenie wysokości ścianek bocznych. Zgodnie z przypuszczeniami taka konstrukcja opon Formuły 1 wpłynęła na prowadzenie bolidów. Niższe ścianki oznaczają większą stabilność w zakręcie i mniejszy wpływ na właściwości aerodynamiczne samochodu. Oznacza to mniejsze różnice między pojazdami różnych teamów F1, które konstruują własne pojazdy, ale opony dostarcza identyczne firma Pirelli.

3. Nowe mieszanki gumowe

W 2023 roku Pirelli zmieniła mieszanki, z których wytwarzane są opony w Formule 1. Nowe ‘gumy’ są znacznie twardsze, aby wytrzymać wciąż wzrastające obciążenia związane z mocniejszymi i lepiej skręcającymi bolidami. Zmiany objęły zarówno mieszanki w oponach typu slick na suchą nawierzchnię jak i opony deszczowe i pośrednie.

Nowe felgi w Formule 1 - jakie są najważniejsze zmiany?

Zmiany w felgach Formuły 1 są znacznie rzadsze niż te w oponach czy też innych elementach, które zmieniają się nieustannie. Niemniej jednak w 2022 roku specyfikację zmieniły również felgi w Formule 1.

1. Większe felgi

Od lat sześćdziesiątych felgi opon w F1 miały średnicę 13 cali. Obecnie zmienione to zostało na 18 cali. Głównym podawanym powodem było zrobienie więcej miejsca na olbrzymie tarcze hamulcowe oraz lepszą ich wentylację.

2. Wykorzystanie technologii kompozytowych

Chociaż w różnych okresach testowano opony z materiałów kompozytowych, to obecnie felgi w Formule 1 są wytwarzane ze stopu aluminiowo-magnezowego i dostarczane przez jednego producenta firmę BBS.

Jak zmiany w oponach i felgach wpływają na wyścigi Formuły 1?

Każda zmiana opon i felg wpływa w mniejszy czy większy sposób na właściwości bolidów, a więc również na przebieg wyścigów ich szybkość czy też możliwość bezpośredniej rywalizacji kierowców.

1. Poprawa trakcji i przyczepności

Większe koła powodują znacznie lepszą przyczepność, co ma znaczenie przy przyśpieszaniu, hamowaniu czy dohamowywaniu oraz przy pokonywaniu szybkich zakrętów.

2. Zwiększenie prędkości i osiągów

Większa felga oznacza większy ciężar, co powinno minimalnie spowolnić bolidy. Zmiany w uginaniu opon – mniejszy profil oznacza mniejsze ugięcie – wpływają za to dodatnio na aerodynamikę. Bolidy i tak są coraz szybsze ze względu na inne modyfikacje i właśnie dlatego dokonano zmian w felgach i oponach, aby mogły one wytrzymać nowe obciążenia. Sumarycznie prędkość i osiągi bolidów wzrosły.

3. Bezpieczeństwo i minimalizacja ryzyka

Lepsze mieszanki między innymi charakteryzują się większą wytrzymałością. Oznacza to wzrost bezpieczeństwa, gdyż uszkodzenie opony przy 300 kilometrach na godzinę może być bardzo groźne, a teraz będzie ono mniej prawdopodobne.

Zmiany w aerodynamice w wyniku powiększenia kół powinny trochę ułatwić bezpośrednią walkę między kierowcami. Przy jeździe za kimś do tej pory docisk aerodynamiczny spadła tak bardzo, że wyprzedzenie kogoś w tych warunkach było bardzo trudne. Obecnie ma to być łatwiejsze, co powinno wpłynąć na atrakcyjność widowiska, jakim jest każdy wyścig Formuły 1.

Jakie są wyzwania związane z nowymi oponami i felgami w Formule 1?

Każda zmiana wymaga od kierowców i zespołów dopasowania się do nowych zasad i warunków.

1. Testowanie i optymalizacja konstrukcji

Testowanie to jedna z najważniejszych rzeczy. Ustawienia zawieszenia, elementów aerodynamicznych i wielu innych elementów są dobierane dla każdego tory, przewidywanej pogody, danego kierowcy i wielu innych zmiennych. Zmiany w kołach wymusiły zastosowanie nieznacznie miększego zawieszenia.

2. Dostosowanie strategii wyścigowych

Wytrzymałość opon zmienia często strategię całego wyścigu, w którym liczba zmian opon i wybór momentu na zjazd do boksu jest często kluczowy. Strategie są opracowywane przed wyścigiem, ale równie często zostają zmieniane w locie, gdy na przykład na torze pojawia się samochód bezpieczeństwa.

3. Przygotowanie zespołów technicznych i kierowców

Zmiana mieszanki opon wpłynęła także na stosowanie elektrycznych koców do dogrzewania opon. Poprzednio bywało nawet, że opony były rozgrzewane do 100 stopni Celsjusza z przodu i 80 z tyłu. Obniżono to do 70 stopni, a następnie 50 a w 2024 roku planowane jest całkowite porzucenie stosowania rozgrzewania opon przed startem kocami grzewczymi. Dla teamu i kierowców oznacza to konieczność dostosowania się do tego, że początek wyścigu będzie przebiegał w zupełnie innych warunkach.

Jak będą wyglądały przyszłe zmiany w oponach Formuły 1 czy zmiany w felgach Formuły 1 trudno przewidzieć. Na razie prawdopodobnie będzie to ciągła ewolucja w kierunku trwalszych i lżejszych materiałów. Być może technologia felg w F1 zmieni się kiedyś na użycie lekkich i wytrzymałych kompozytów węglowych, a opony przestaną być pompowane, a zostaną wykonane z jakiegoś rodzaju pianki, o czym w przemyśle cywilnym mówi i prognozuje się od lat, choć wciąż nie ma w sprzedaży komercyjnych rozwiązań tego typu. W codziennej motoryzacji dominują felgi aluminiowe oraz opony z bieżnikiem, które za to możesz napompować azotem, jak ma to miejsce w F1 i innych seriach wyścigowych.

Warto tutaj wspomnieć, że nie wszystkie zmiany są powodowane chęcią podniesienia osiągów bolidów F1. Duży jest wpływ działań ekologicznych. Po każdym wyścigu F1 pozostaje około 1800 mniej czy bardziej zużytych opon. Za zużytą w F1 opona zostaje uznana, jeżeli została naciągniętą na felgę. Ograniczanie liczby zużywanych opon z pewnością jest działaniem ekologicznym, choć ma wpływ na przebieg wyścigów. Nowe regulacje opon w F1 prawdopodobnie będą szły w stronę ekologii niezależnie, co o tym myślą fani wyścigów.

Duży jest również wpływ biznesu oraz marketingu na wyścigi Formuły. Obecnie zarówno w oponach (Pirelli) jak i felgach (BBS) panuje monopol. Nie zawsze tak było i w innych seriach wyścigów często stosowane są na przykład opony Yokohama czy też wielu innych producentów.